اثرات میدان الکترومغناطیس بر فرا ساختار مخچه رت

زمینه و هدف: قرار گرفتن در معرض میدان های الکترومغناطیس (emf) با شدت پائین به مدت طولانی به عنوان یک عامل بالقوه خطرناک برای سیستم های بیولوژیک شناخته شده اند. درباره اثرات emf بر سلامت انسان نظرات مختلفی وجود دارد. مطالعات اپیدمیولوژیکی و آزمایشگاهی حیوانی، اثرات زیان آور میدان های الکترومغناطیس را بر سیستم های بیولوژیک از جمله سیستم عصبی ـ مرکزی نشان داده است. مطالعات قبلی با میکروسکوپ نوری بیانگر اثرات زیان آور میدان بر تغییرات مورفولوژیک در مخچه بوده است. هدف ما در این بررسی مطالعه اثرات میدان های الکترومغناطیس بر فرا ساختمان مخچه رت بود. روش بررسی: در این بررسی30 سر رت نژاد wistar به عنوان مدل آزمایشگاهی انتخاب گردیدند و به دو گروه مساوی آزمایش و کنترل تقسیم شدند. رت های گروه آزمایش به مدت 4 ماه روزانه 4 ساعت در معرض میدان الکترومغناطیس با شدت 3 میلی تسلا قرار گرفتند. پس از اتمام این مدت حیوانات گروه آزمایش و کنترل کشته شدند و نمونه هایی از مخچه جهت مطالعه با میکروسکوپ الکترونی آماده شدند و بافت آنها مورد بررسی قرار گرفت، بررسی کمی و تعداد سلولها در دو گروه کنترل و آزمایش با استفاده از نرم افزار آماریspss وآزمون t - test مورد آنالیز آماری قرار گرفت. سطح 05/0p< معنی دار در نظر گرفته شد. یافته ها: نتایج بدست آمده نشان داد که سلول های پورکنژ مخچه در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل کوچکتر می باشند و تعداد آنها بطور معنی داری (01/0p<) در گروه آزمایش کاهش یافته است. از دیگر یافته های این پژوهش کوچک و متراکم شدن هسته، دیلاته شدن شبکه آندوپلاسمی، واکوئله شدن سیتوپلاسم، پارگی و از بین رفتن کریستاها در میتوکندریهای سلولهای پورکنژ مخچه بود. نتیجه گیری: نتایج تحقیق حاضر نشان داد که قرارگیری دراز مدت در معرض emf سبب ایجاد تغییرات تخریبی در مخچه می شود. وصول مقاله: 11/3/85 اصلاح نهایی: 25/7/85 پذیرش مقاله: 30/7/85